عاقبت جالب مینا کاری بشقاب ناصرالدین شاه در تاریخ

هنر مینا کاری بشقاب و ظروف که بر پایه نقاشی و تزیین سطح بدنه های فلزی و گاه اجسام سرامیکی که با پوششی به نام مینا پوشانده شده است. 

در واقع مینا یک لعاب شفاف و شیشه ای است که از ادغام لعاب شیشه و اکسیدهای فلز به دست می آید. پس از پختن در کوره، مانند شیشه سفت می شود. 

میناکاری روی بدنه های مسی و برنجی انجام می شود. البته برای ساخت جواهرات و اشیاء تزیینی علاوه بر مس، از طلا و نقره نیز استفاده می شود. 

در مورد تاریخچه ساخت آثار مینا نمی توان نظر دقیقی بیان کرد، اولین آثار میناکاری که تاکنون یافت شده است.

شش حلقه طلایی است که قدمت آنها به 1300 سال قبل از میلاد در قبرس بازمی گردد. آنها تنها آثار اصیل میناکاری جواهرات هستند.

در ایران برخی از محققان قدمت آن را به 1500 سال قبل از میلاد مسیح می‌دانند. اشیای میناکاری شده از ابداعات ایرانیان است و نمونه شگفت انگیز آن جام خسرو مربوط به دوره ساسانی است. 

بشقاب میناکاری

اوج هنر میناکاری در دوره سلجوقیان بوده است، سپس در دوره صفویه در اصفهان این هنر با نقاشی های بزم دربار و شکار بازی ها جلوه ای تازه به نمایش می گذارد.

میناكاران آثار خود را به دو سبك نقاشي و مربع زنی ارائه می دهند، اما هر كاری در اصفهان انجام می شود به سبك نقاشي است. 

برای تهیه میناکاری چند مرحله باید انجام شود: ابتدا شیئی که قرار است مینا کاری شود، توسط مسگر به هر شکل و اندازه دلخواه از مس ساخته می شود. 

ثانیاً سطح آن پس از 3 تا 4 بار حرارت دادن در کوره 700 درجه سانتیگراد برای مدت معین با نوعی لعاب سفید (کائولن) پوشانده می شود. اکنون برای نقاشی آماده شده است.

 پس از رنگ آمیزی مناسب و سازگار با رنگ های مورد استفاده، دمای کوره به گونه ای تنظیم می شود که ضمن چسبیدن رنگ به بدنه لعاب از سوختن آن جلوگیری کند. میناکاران برای تهیه رنگ های قرمز، سبز و آبی و زرد از اکسید طلا، اکسید مس و گل چسبنده ریز (ژل ماشی) استفاده می کنند.